Na ovoj stranici SKGO objavljuje odgovore Stručne službe SKGO na pitanja koja iz lokalnih uprava dobija u vezi sa funkcionisanjem lokalne samouprave u različitim oblastima i sa primenom nadležnosti i poslova gradova i opština.
Odgovori su dati polazeći od prethodnih iskustava, uvida i gledišta Stručne službe SKGO o primeni nadležnosti lokalne samouprave, od potvrđene dobre prakse u gradovima i opštinama, kao i od iskustava saradnje SKGO sa partnerima iz republičkih institucija i različitih organizacija koje sarađuju sa lokalnim vlastima u Srbiji. Odgovori Stručne službe SKGO ne predstavljaju zvanično tumačenje primene propisa koji uređuju rad lokalnih vlasti, nego njeno mišljenje u vezi sa konkretnim pitanjem koje je postavljeno.
Baza pitanja i odgovora može se pretraživati preko pojma koje se pojavljuje u određenom pitanju ili odgovoru i preko tematskih oblasti, odnosno podtema, koje čine delove nadležnosti lokalne samouprave u Republici Srbiji.
Sve predloge i komentare u vezi sa ovim servisom možete poslati na e-mejl pitaj@skgo.org
Postavite pitanjeDa li su JLS u obavezi da u obrazlozenju Odluke o privrememnom finaniranju prikazuju Progamske informacije, uzimajući u obzir da je akt o privremenom finaniranju oročen dokument na deo godine?
Iskazivanje programskih informacija u okviru Odluke o privremenom finansiranju nije posebno apostrofirano u Zakonu o budžetskom sistemu. U okviru konsultacija koje je SKGO obavljala sa MFIN prilikom pripreme modela Odluke o privremenom finansiranju budžeta JLS (dostupno na: http://www.skgo.org/storage/app/media/uploaded-files/Model%20odluke%20o%20privremenom%20finansiranju%20LS.zip) naglasak nije stavljen na deo iskazivanja programskih informacija, ali MFIN potencira nužnost integrisanja svih aspekata iz akta o privremenom finansiranju, po isteku tog perioda, u budžet za tekuću godinu.
U tom smislu, sigurnije postupanje jeste da se ispoštuje programska klasifikacija i da se, bez obzira na njen privremeni karakter - Odluka o privremenom finansiranju pripremi u skladu sa članom 112. Zakona o budžetskom sistemu, odnosno da se za period privremenog finansiranja rashodi prikažu u skladu sa programskom metodologijom po pojedinim programima, rasporedom sredstava u okviru postojećih 17. programa, u okviru finansijskih planova koji će se kasnije implementirati u Odluku o budžetu, odnosno koji će se u postupku pripreme budžeta za celu godinu objediniti u odluku o budžetu za 2024. godinu.
U slučaju već pokrenutih procedura javnih nabavki, za koje se procenjuje da će momenat ugovaranja, odnosno preuzimanja obaveza nastupiti u periodu januar - mart 2024. godine, da li na pripadajućoj aproprijaciji u mometnu ugovaranja, odnosno preuzimanja obaveza, moraju biti obezbeđena sredstva u celosti u skladu sa ugovorenim iznosom ili samo za deo obaveza koje će dospeti na plaćanje u I kvartalu, uzimajuci u obzir Privremeno finansiranje.
Pitanje jeste specifično, jer može da se pokrene i sprovede postupak nabavke a da ne postoji obezbeđen iznos, ali ne može da zaključi ugovor, a da nema obezbeđenog iznosa koji će dospeti na plaćanje u toj budžetskoj godini.
Na pripadajućoj aproprijaciji u momentu ugovaranja, u skladu sa članom 54. Zakona o budžetskom sistemu, mora biti obezbeđen ceo iznos koji se ugovara. Ne može se zaključiti ugovor a da nije obezbeđen iznos koji se ugovara. Dakle, ako se zaključuje ugovor u toku važenja privremenog finansiranja treba planirati ceo iznos.
Na bazi konsultacija koje smo obavili i iz prakse, proizilazi da je npr., kod kratkoročnijih nabavki hrane, higijene, osiguranja, mesečnog održavanja opreme – moguće sprovoditi sukcesivne nabavke sa kraćim periodom trajanja (unutar perioda privremenog finansiranja) i sa obezbeđenim sredstvima za taj period, dok kod radova i nabavki koje se realizuju u celini to nije moguće.
Da li konstituisanjem Privremenog organa prestaje da radi Žalbena komisija?
Iz odredbi Zakona o zaposlenima u autonomnim pokrajinama i jedinicama lokalne samouprave („Službeni glasnik RS", br. 21/2016, 113/2017, 113/2017 - dr. zakon, 95/2018, 114/2021, 92/2023) ne proizilazi da raspuštanjem skupštine jedinice lokalne samouprave i imenovanjem privremenog organa prestaje sa radom Žalbena komisija. Eventualna razlika u radu Žalbene komisije za vreme privremenog organa je što će sve odluke u smislu imenovanja, prestanka dužnosti, razrešenja ili izuzeća člana Žalbene komisije ukoliko su neodložne donositi privremeni organ.
Da li organ nadležan za izdavanje građevinske dozvole ima pravo da od podnosioca zahteva za izdavanje građevinske dozvole zahteva da dostavi i rešenje o saglasnosti na Plan upravljanja otpadom odnosno da odbaci zahtev zbog formalnih nedostataka jer nije priloženo rešenje o saglasnosti na Plan upravljanja otpadom, a koje rešenje bi onda podnosilac zahteva priložio uz usaglašeni zahtev za izdavanje građevinske dozvole?
U postupcima u kojima se odobrava izgradnja objekata pored Zakona o planiranju i izgradnji primenjuju se i drugi zakonski i podzakonski akti koji su od značaja za projektovanje i izgradnju objekata.
Član 16. Pravilnika o postupku sprovođenja objedinjene procedure iako sadrži taksativno nabrojanu dokumentaciju koja se dostavlja uz zahtev za izdavanje građevinske dozvole ne može derogirati obaveze utvrđene drugim zakonima i podzakonskim aktima koji se primenjuju u oblasti izgradnje objekata.
Mišljenje Stručne službe SKGO je smo da sve zahteve za izdavanje građevinske dozvole koji su podneti posle dana stupanja na snagu Uredbe o načinu i postupku upravljanja otpadom od građenja i rušenja („Sl. glansik RS“, br. 93/2023 i 94/2023-ispravka) podnosilac zahteva treba uz zahtev za izdavanje građevinske dozvole da priloži Plan upravljanja otpadom shodno članu 6. stav 3. gore navedene Uredbe.
Da li građevinski inspektor sa "lokala" može donositi rešenje o rušenju objekata za koje lokalna samouprava nije nadležna da izda rešenja za izgradnju?
Podela mesne nadležnosti građevinske inspekcije utvrđena je članom 172. Zakona o planiranju i izgradnji ("Sl. glasnik RS", br. 72/2009, 81/2009 - ispr., 64/2010 - odluka US, 24/2011, 121/2012, 42/2013 - odluka US, 50/2013 - odluka US, 98/2013 - odluka US, 132/2014, 145/2014, 83/2018, 31/2019, 37/2019 - dr. zakon, 9/2020, 52/2021 i 62/2023), kojim je propisano da nadzor nad izvršavanjem odredaba ovog zakona i propisa donetih na osnovu ovog zakona, vrši ministarstvo nadležno za poslove urbanizma i građevinarstva (stav 1.); da inspekcijski nadzor vrši nadležno ministarstvo preko inspektora u okviru delokruga utvrđenog zakonom (stav 2.); da se autonomnoj pokrajini poverava vršenje inspekcijskog nadzora u oblasti prostornog planiranja i urbanizma na teritoriji autonomne pokrajine i nad izgradnjom objekata za koje izdaje građevinsku dozvolu na osnovu ovog zakona, kao i nadzor nad radom gradskih i opštinskih građevinskih inspektora na teritoriji autonomne pokrajine (stav 3.); i da se opštini, gradu i gradu Beogradu, poverava vršenje inspekcijskog nadzora nad izgradnjom objekata za koje izdaju građevinsku dozvolu na osnovu ovog zakona (član 4.), što znači da je nadležno ministarstvo posao vršenja inspekcijskog nadzora poverilo autonomnoj pokrajini, opštini, gradu i gradu Beogradu prema tome ko je nadležan za izdavanje građevinske dozvole na osnovu Zakona o planiranju i izgradnji.
Kada su u pitanju dozvole za izvođenje građevinskih radova u specijalnim rezervatima prirode, najpre, Zakonom o zaštiti prirode ("Sl. glasnik RS", br. 36/2009, 88/2010, 91/2010 - ispr., 14/2016, 95/2018 - dr. zakon i 71/2021) je članom 27. stav 1. alineja 2. specijalni rezervati prirode su definisani kao zaštićeno prirodno dobro. Članom 35. Zakona o zaštiti prirode je propisano da se na zaštićenom području uspostavljaju režimi zaštite I stepena, II stepena i/ili III stepena, tako da zaštićeno područje I kategorije proglašava Vlada na predlog Ministarstva, zaštićeno područje II kategorije proglašava Vlada, odnosno nadležni organ autonomne pokrajine, kada se zaštićeno područje nalazi na teritoriji autonomne pokrajine, a zaštićeno područje III kategorije proglašava nadležni organ jedinice lokalne samouprave, kako je to propisano članom 41a istog zakona.
Nadležnost za izdavanje građevinske dozvole na ovim područjima utvrđena je članom 133. stav 1. tačka 9a Zakona o planiranju i izgradnji ("Sl. glasnik RS", br. 72/2009, 81/2009 - ispr., 64/2010 - odluka US, 24/2011, 121/2012, 42/2013 - odluka US, 50/2013 - odluka US, 98/2013 - odluka US, 132/2014, 145/2014, 83/2018, 31/2019, 37/2019 - dr. zakon, 9/2020, 52/2021 i 62/2023) kojim je propisano da građevinsku dozvolu za izgradnju objekata izdaje ministarstvo nadležno za poslove građevinarstva (u daljem tekstu: Ministarstvo), ako ovim zakonom nije drugačije određeno, tako da ministarstvo izdaje građevinsku dozvolu za izgradnju objekata u granicama zaštićenog prirodnog područja prve i druge kategorije proglašene aktom Vlade, u smislu odredbi zakona kojim se uređuje zaštita prirode (osim porodičnih stambenih objekata, poljoprivrednih i ekonomskih objekata, sa pripadajućom infrastrukturom, koji se grade u selima), a da se autonomnoj pokrajini poverava izdavanje građevinskih dozvola za izgradnju objekata određenih u članu 133. ovog zakona koji se u celini grade na teritoriji autonomne pokrajine (član 134).
Članom 4. Uredbe o zaštiti specijalnog rezervata prirode Gornje podunavlje ("Sl. glasnik RS", br. 45/2001, 81/2008 i 107/2009) na ovom području utvrđuju se režimi sva tri stepena.
Na osnovu navedenog, mišljenja smo da bi nadzor nad izvođenjem bespravnih građevinskih radova na izgradnji, investicionom održavanju i adaptaciji porodičnih stambenih objekata, poljoprivrednih i ekonomskih objekata, sa pripadajućom infrastrukturom, u specijalnim rezervatima prirode, bio u nadležnosti građevinskog inspektora jedinice lokalne samouprave, na čijoj teritoriji se nalazi specijalni rezervat prirode.
Osim toga, Zakonom o inspekcijskom nadzoru ("Sl. glasnik RS", br. 36/2015, 44/2018 - dr. zakon i 95/2018) je članom 30. propisana je obaveza inspektora da, ako je nenadležan, prema svom znanju i iskustvu, o stanju koje je zatekao sastavi zapisnik, kojeg bez odlaganja prosleđuje inspekciji u čijem delokrugu je vršenje inspekcijskog nadzora.